Panulaang Cebuano

Module 9   Panulaang Cebuano

Posted by: Alma Erana

Source: An Anthology of first prize-winning stories edited by Resil B. Mojares

                 ________________________________________________

                                           This Module is intended to:

• Show the Panulaang Cebuano
• Appreciate the Panulang Cebuano
• Acknowledge the Panulaang Cebuano                                                                                 

Introduction: This Module is served to be an educational supplement to the students in order for them   to enhance their learning about Panulaang Cebuano.

Discussion:

Panulaang Cebuano

Haring Gangis ug Haring Leon


[Ang Haring Gangis misulti sa iyang mga sakop]

Nganiya, niadtong usa ka adlaw

Ang Leon nagalakawlakaw

Ug ako nga diha sa dalan

Iya lamang gitumban.

Pagkat ang bata sa pagtulog

Laging sa ina'y nakatabi

Sahig ay ayaw na magalaw

Minamahal niyang parang itlog

Pitong taon na ang gaulang niya

At ang ngipin ay nanghingo na

Simula na ang penitensiya

Ng mga magulang niya

Kanya na ang lahat ng bisyo

Kahit anong pilit mahimo

Sa mga magulang ay perhuwisyo

Pinagbibigyan lahat ng gusto

Kaya't ating alalahanin

Sakripisyong kanilang dinaanan

Huwag nating lapastanganin

Ang ating mga magulang.

 Among Bandila

 Tomas Bagyo

Mao ang sa mahimayaong banagnagbanag 

Sa Adlaw sa Kagawasan gibanwagan 

Sa kahitas-an sa human malumpag 

Ang bilanggoan sa among yutang natawhan.

Sa kahitas-an ko, anaa siya anaa

Ginahuros sa tanang kahanginan;

Apan nianang mananaog nga Agila

Dili madagit, dili kahilabtan.

Kay nasayud ang tibuok kalibutan

Nga tungud kaniya daghang nangagas 

Nga dugosa among kaigsoonan;

Busa alaut kaniya ang matumpalas!...

Nianang mga bulok niya nga bughaw,

Mapula ug maput mobuling dili

Kanang mahugawng bulok sa katalaw

Nga sa pagkaulipon maoy buhing binhi.

Kanang Adlaw ug tulo ka bitoon

Nga mga maanyag, gipatik kaniya,

Dili mangapala biasan dagiton

Si Pilipinas ning dakung Agila.

        

      Tagalog Translation

Aming Bandila

ni: Tomas Bagyo

Yao'y sa maluwalhating bukang liwayway

Sa Araw ng Kalayaan binasbasang liwayway

Ng kaitaasan matapos mawasak,

Ang bilangguan ng aming Lupang Tinubuan.

Sa kaitaasan, naririyan siya,

Hinihipan ng lahat ng hangin;

Matagumpay man ang Agila'y

Hindi nito magagalaw,  hindi matatangay.

Pagkat alam ng buong mundo

Na dahil sa kanya, maraming dugo

Ng aming kapatid ang umagos

Kaya't masasawi ang sa kanya'y tumampalasan.

Masdan ang kulay niyang bughaw,

Pula at puti ang hindi marurumhan

Ng maburak na kulay ng karuwagang 

Buhay na binhi ng kaalipinan.

Iyang araw at tatlong bituing 

Marikit na sa kanya'y nakatatak

Ay di mabubura, matangay man 

Ang Pilipinas nitong makaking Agila.

Gugma ug Bahandi

Dinapit sa tamalayong palad 

Ako ang bulak sa di madugay kutloon;

Sa kamot nga wala kanako maghalad

Ug di maoy tag-iya ning kabubut-on.

Natawo aron sa kasakit mag-antus

Danhang gihibalag nga kaoaitan;

Usahay kawad-an sa gugmang tim-os,

Usahay sa pag pamana pagbut-an.

Usa ka kasingkasing nga masulub-on

May katarunangan sa pag-angkon ning palad

Apa ayyy... ning kalibutan ang kabus

Daugdaugon man lamang ug ilogan sa paghalad.

     
              Tagalog Translation
     
 Pag-ibig at Yaman

Nasadlak sa kasawiang palad

Ako'y bulaklak, di maglalaoy kikitlin

Ng kamay na di sa akin sumusuyo

At di nagmamay -ari ng aking puso.

Isinilang upang sa pihagti magtiis,

Kay daming dinaranas na kapaitan;

Kung minsan sa pagsintang tunay nawawalan 

Kung minsan sa pag-aasawa pinakikialaman.

Isang pusong nagdadalamhati 

Ang may karapatan nitong palad

Ngunit ayyy...sa daigdid ang mahirap

Inaapi't inaagawan ng kasintahan.


          MGA LUHA SA NAHANAWNG KAGAHAPON 

                     ni: Melchor U. Yburan

Nagkalayo, nagkalayo ang imong bayhoni

Apan nagkaduol, nagkaduol ang mga gutling
Nga nag-uwang sa duha ta ka pagbati
Nga nagbakho sa atong matag kasingkasing;
Diin ang masulob-on tang anino
Nahimong haw-ang sa mawilihong panamilit
Kay ang kamingaw sa atong panagbulag
Nagdugtong man sa mga kasakit
Sa mitaliwang gugma sa atong kabatan-on!


Nagkaduol, nagkaduol ang mga gutling¡­
Bisan pa sa panaglagyo sa atong mga lakang
Diin ang masakit natong panagkita
Maoy daklit nga pagtago sa atong mga luha;
Ug kita, nahimong imahen sa pagtakuban
Aron paglimod sa matuod nga kahulogan,
Bisan pa sa pahiyom sa atong mga ngabil;
Apan sulod sa nagbakho tang kasingkasing
Nangngutngot ang maidlot nga basuni
Sa nalumpag nga bantayog sa atong panumpa!

                                                                    Analysis

The poems are nice to read, and we must appreciate our own  Cebuano literary pieces.

Guide Question:

• Why do we need to promote our own Panulaang Cebuano?

• How do we promote our own Panulaang Cebuano?

• What are the circumstances  if we are not valuing our own Panulaang Cebuano?